Ηπατίτιδα Α

Επιδημιολογία

Η ηπατίτιδα Α είναι μια οξεία, συνήθως αυτοπεριοριζόμενη νόσος. Ο ιός της ηπατίτιδας Α έχει παγκόσμια κατανομή. Ετησίως εμφανίζονται περίπου 1,5 εκατ. νέες περιπτώσεις ηπατίτιδας Α σε όλο τον κόσμο. Η νόσος έχει ενδημικό χαρακτήρα σε περιοχές του πλανήτη καθώς η μετάδοσή του ιού ευνοείται από κακές συνθήκες υγιεινής και διαβίωσης.

 

Μετάδοση

Η μετάδοση της ηπατίτιδας Α γίνεται: Με την κατανάλωση τροφής ή νερού, το οποίο έχει μολυνθεί από τα κόπρανα ατόμου που πάσχει από ηπατίτιδα Α. Αυτό ερμηνεύει και τον όρο «κοπρανο-στοματική μετάδοση», καθώς επίσης και το γεγονός ότι ο ιός της ηπατίτιδας Α ενδημεί σε περιοχές και χώρες με χαμηλό κονωνικο-οικονομικό επίπεδο, με ανεπαρκές δίκτυο ύδρευσης-αποχέτευσης και κακές συνθήκες ατομικής υγιεινής. Με στενή επαφή με άτομο που πάσχει από ηπατίτιδα Α. Σπανίως με αίμα (κοινή χρήση μολυσμένων συριγγών σε άτομα με ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών στη πρώτη φάση νόσησης του ατόμου).

 

Κλινική πορεία και εξέλιξη της νόσου

Η ηπατίτιδα Α είναι συνήθως μια καλοήθης νόσος αυτοπεριοριζόμενη σε μερικές εβδομάδες, που δεν οδηγεί ποτέ σε χρονιότητα. Εκδηλώνεται 15-50 ημέρες μετά από τη μόλυνση από τον ιό (περίοδος επώασης). Στα παιδία η νόσος εμφανίζεται συνήθως υποκλινικά (ως μια κοινή ιογενής λοίμωξη), ενώ αντιθέτως οι ενήλικες εκδηλώνουν νόσο σε σημαντικό ποσοστό (70%).

 

Διάγνωση

Η διάγνωση της νόσου γίνεται με την ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων anti-HAV-IGM σε άτομο με υπόνοια της νόσου

 

Θεραπεία

Ειδική θεραπεία για τη νόσο δεν υπάρχει, εκτός από ανάπαυση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, ενώ εισαγωγή σε νοσοκομείο γίνεται μόνο σε σοβαρά συμπτώματα ή σε υπόνοια κεραυνοβόλου μορφής της νόσου.

 

Πρόληψη

Ο ακρογωνιαίος λίθος στη πρόληψη της ηπατίτιδας Α είναι η τήρηση των κανόνων υγιεινής που περιλαμβάνουν : πλύσιμο των χεριών πριν και μετά από κάθε δραστηριότητα (προετοιμασία τροφής, χρήση τουαλέτας, αλλαγή πάνας στα βρέφη κλπ), χρήση εμφιαλωμένων νερών σε χώρες όπου ενδημεί η νόσος και αποφυγή πλυσίματος των φρούτων με νερό της βρύσης, αποφυγή μοιράσματος τροφής, ποτών και τσιγάρων με άλλους. Ο ιός της ηπατίτιδας Α αδρανοποιείται στιγμιαία με το βράσιμο των τροφών και του νερού, τη παστερίωση και τη χρήση οικιακής χλωρίνης (για επιφάνειες).

 

Εμβόλιο

Για τη πρόληψη της ηπατίτιδας Α διατίθεται αποτελεσματικό και ιδιαίτερα ασφαλές εμβόλιο. Γίνεται σε δύο δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών και παρέχει ανοσία για 20 έτη. Η έναρξη της προστασίας μετά από εμβολιασμό αρχίζει 4 εβδομάδες μετά τη πρώτη δόση.

 

Ενδείξεις εμβολιασμού

Τα άτομα που πρέπει να εμβολιάζονται έναντι του ιού της ηπατίτιδας Α είναι: Όσοι πρόκειται να ταξιδέψουν σε ενδημικές χώρες. Ευαίσθητα άτομα που έρχονται σε επαφή με πάσχοντα από οξεία ηπατίτιδα Α. τρόφιμοι και εργαζόμενοι σε άσυλα και ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες. Χρόνιοι ηπατοπαθείς, χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών, ομοφυλόφιλοι άνδρες Εργαζόμενοι σε εργαστήρια που χειρίζονται δυνητικά μολυσματικά υλικά.

 

Στέλιος Καραταπάνης Παθολόγος