Γρίπη των πουλερικών
Πολλά ζώα μπορούν να κολλήσουν γρίπη. Η ασθένεια που προκαλείται στα πουλιά, ονομάζεται γρίπη των πτηνών. Αν και όλα τα πουλιά μπορεί να κολλήσουν γρίπη των πτηνών, πολλά άγρια πουλιά μπορεί να έχουν τον ιό χωρίς σημάδια ασθένειας. Άλλα πουλιά, όπως κότες, πάπιες και χήνες, νοσούν μόλις κολλήσουν τους ίδιους ιούς της γρίπης των πτηνών. Στα πουλερικά, οι ιοί της γρίπης των πτηνών προκαλούν δύο διαφορετικούς τύπους νόσου. Ο ένας είναι σχετικά κοινός και αποτελεί ασθένεια ήπιας μορφής, και ο άλλος είναι σπάνιος και θανατηφόρος.
Οι άνθρωποι κολλάνε τη γρίπη των πτηνών;
Οι ιοί της γρίπης συνήθως προσβάλλουν μόνο ένα είδος και δεν μεταδίδονται σε άλλα είδη. Ωστόσο, έχουν πλέον παρατηρηθεί περιπτώσεις γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους. Από το πλήθος των διαφορετικών τύπων γρίπης των πτηνών, μόνο τέσσερις έχουν προσβάλλει ανθρώπους. Τα ονόματά τους είναι H5N1, H7N3, H7N7 και H9N2
Πώς μεταδίδεται ο ιός H5NI από τα πτηνά
Σύμφωνα με την ως τώρα εμπειρία μας, ο άνθρωπος κολλάει δύσκολα τον ιό H5N1. Αν και από το 2003 έχουν μολυνθεί δεκάδες εκατομμύρια πουλερικών σε τεράστιες εκτάσεις, σε ανθρώπους έχουν επιβεβαιωθεί λιγότερα από 300 κρούσματα. Από όσο γνωρίζουμε, οι άνθρωποι προσβάλλονται από τον ιό H5N1 της γρίπης των πτηνών μόνο από στενή επαφή με νεκρά ή άρρωστα πτηνά (π.χ. σφαγή και προετοιμασία άρρωστου πτηνού για φαγητό, ή παιχνίδια σε περιοχή με απορρίμματα πτηνών ελευθέρας βοσκής).
Τα περισσότερα κρούσματα γρίπης των πτηνών σε ανθρώπους εμφανίστηκαν σε αγροτικές κατοικίες όπου κτρέφονται μικρά κοπάδια πτηνών και ελάχιστα έχουν εντοπιστεί σε ομάδες θεωρητικά υψηλού κίνδυνου (π.χ. εργάτες ορνιθοτροφείων και κτηνίατροι). Δεν έχει επιβεβαιωθεί άμεση μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Πολλοί επιστήμονες ερευνούν τους παράγοντες που αυξάνουν, δυνητικά, τις πιθανότητες μόλυνσης των αθρώπων.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ιού H5N1
Σε πολλούς ασθενείς, η νόσος που προκαλείται από τον ιό H5N1 εκδηλώνεται πολύ γρήγορα. Τα αρχικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- υψηλό πυρετό (συνήθως υψηλότερο από 38°C)
- έντονο άλγος και πόνο σε όλο το σώμα
Και πιθανώς:
- δύσπνοια
- διάρροια
- έμετο
- κοιλιακό πόνο
- πόνο στο στήθος
Παρεπόμενα, σχεδόν όλοι οι ασθενείς εκδηλώνουν πνευμονία και πολλά από τα όργανά τους ίσως πάψουν να λειτουργούν κανονικά. Ενδέχεται να υπάρχουν περισ- σότερα συμπτώματα από όσα καταγράφονται παραπάνω, τα οποία δεν παρουσιάζονται σε όλους τους ασθενείς.
Τι χρειάζεται για την αποτροπή ή τη θεραπεία
Δυστυχώς, το τρέχον εμβόλιο γρίπης που κάνουν πολλοί κάθε χρόνο δεν προστατεύει από τον ιό της γρίπης και δεν υπάρχει, προς το παρόν, εμβόλιο για τη γρίπη των πτηνών.
Για τη γρίπη των πτηνών χρησιμοποιούνται αντι-ιϊκά φάρμακα, όπως το oseltamivir (γνωστό ως Tamiflu®). Τα αντι-ιϊκά χορηγούνται προληπτικά κατά της μόλυνσης από το ιό της γρίπης ή για να αυξήσουν τις πιθανότητες επιβίωσης από τη γρίπη των πτηνών, αν χορηγηθούν εντός 48 ωρών από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. Καθώς δεν υπάρχει εμβόλιο, τα αντι-ιϊκά φάρμακα είναι το μόνο ιατρικό μέσο παρέμβασης για πρόληψη και θεραπεία.
Γιατί ανησυχούμε τόσο για τη γρίπη των πτηνών τώρα;
Οι επιστήμονες φοβούνται ότι ο ιός H5N1 ίσως μεταλλαχθεί με αποτέλεσμα να προσβάλλει και να εξαπλώνεται εύκολα σε ανθρώπους, καθιστώντας τη νόσο άκρως μολυσματική και θανατηφόρα. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο ιός που θα προκύψει πιθανόν να είναι κάτι πρωτόγνωρο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Χωρίς ανοσοποιητική προστασία, η μόλυνση ίσως εκλάβει τρομερές διαστάσεις, όπως η πανδημία Ισπανικής γρίπης το 1918–1919, που εκτιμάται ότι σκότωσε 40–50 εκ. άτομα.
Τι είναι η πανδημία;
Πανδημία είναι η έξαρση μιας μολυσματικής ασθένειας σε παγκόσμιο επίπεδο, ή τουλάχιστον σε ευρεία περιοχή. Ιστορικά, οι πανδημίες γρίπης μπορεί να εκδηλωθούν τρεις με τέσσερις φορές κάθε αιώνα, όταν προκύπτουν νέοι τύποι ιών, και μεταδίδονται εύκολα από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, η εμφάνιση μιας πανδημίας γρίπης είναι απρόβλεπτη και όταν εκδηλωθεί η επόμενη ίσως να μην έχει καμία σχέση με το σημερινό ιό H5N1 της γρίπης των πτηνών.
Ποια είναι τα συμπτώματα του ιού H5N1 της γρίπης των πτηνών στους αθρώπους;
Σε πολλούς ασθενείς, η νόσος που προκαλείται από τον ιό H5N1 εκδηλώνεται πολύ γρήγορα. Τα αρχικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- υψηλό πυρετό (συνήθως υψηλότερο από 38°C)
- έντονο άλγος και πόνο σε όλο το σώμα
- δύσπνοια
- διάρροια
- έμετο
- κοιλιακό πόνο
- πόνο στο στήθος
Παρεπόμενα, σχεδόν όλοι οι ασθενείς εκδηλώνουν πνευμονία και πολλά από τα όργανά τους ίσως πάψουν να λειτουργούν κανονικά. Ενδέχεται να υπάρχουν περισσότερα συμπτώματα από όσα καταγράφονται παραπάνω, τα οποία δεν παρουσιάζονται σε όλους τους ασθενείς.
ΠΗΓΕΣ
European Lug Foundation - http://www.europeanlung.org/el/